Skazani na własne geny… Czy aby na pewno?
Wielu z nas chciałoby:
- lepiej panować nad emocjami lub stresem
- zachować dystans w trudnych sytuacjach
- zadbać o równowagę emocjonalną
- umieć poradzić sobie z kryzysem
- mieć większą pewność siebie
- wykazywać się większą determinacją
- działać konsekwentnie wedle wyznaczonego celu
- umieć radzić sobie z niepowodzeniami.
Jednak rzeczywistość pokazuje nam, że działamy pod dyktando emocji…
Zdarza się, że wybuchamy gniewem i robimy lub mówimy coś, czego w normalnych warunkach byśmy nie zrobili. Bywa (czasem częściej, czasem rzadziej), że strach paraliżuje nasze działania. Mamy natłok myśli, zamartwiamy się na zapas, wściekamy się na rzeczy, na które nie mamy wpływu i odkładamy ważne rzeczy “na później“.
Mimo iż tak bardzo chcemy się zmienić, to się nie zmieniamy. Czy to oznacza, że jesteśmy słabi psychicznie? Tacy się urodziliśmy i na zawsze jesteśmy skazani na własne geny? Nie. To oznacza jedynie, że nie ćwiczymy po prostu naszej psychiki.
Nie zwykliśmy myśleć o naszym umyśle jako o mięśniu.
Umysł możemy trenować. Trenuj go!
Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że aby mieć sprawne i zdrowe ciało jeden trening nie wystarczy. Czy można wyrobić sobie formę jednorazowym pójściem na siłownię? Wiemy, że potrzebne są regularne treningi. Często jednak nie mamy świadomości, że podobne prawa, jakie rządzą naszą kondycją fizyczną, odnoszą się również do naszej psychiki. Kondycji psychicznej też nie wyrobimy jednym treningiem.
Najnowsze badania neuronaukowe twardo dowodzą, że możemy kształtować swój mózg.
Nie musimy być skazani na własne geny, a nasza siła wewnętrzna i odporność podlega rozwojowi. Możemy zmieniać swoje myśli, zachowanie, nawyki lub wzmacniać swoją siłę wewnętrzną, a to dlatego, że nasze mózgi są plastyczne (dosłownie neuroplastyczne) i możemy je kształtować.
Niedawna rewolucja naukowa dowiodła, że mózg u dorosłego człowieka pozostaje otwarty na zmiany przez całe życie.
Neuroplastyczność mózgu to zdolność naszego mózgu do tworzenia nowych połączeń neuronalnych, mających na celu zreorganizowanie się i adaptację. Dzięki wzmocnionej psychice mamy szansę na zachowanie wewnętrznego spokoju, osiągnięcie satysfakcji i wzmocnienie zaangażowania.
Peter Clough i Doug Strycharczyk twierdzą, że odporność i siła psychiczna jest dość plastyczną cechą naszej osobowości.
Większość cech odpowiedzialnych za siłę i odporność psychiczną można kształtować. Są to umiejętności, które możemy rozwijać, dzięki czemu stajemy się bardziej odporni na stres, nieustanne zmiany, niepowodzenia. To dzięki wytrwałości, odwadze, pewności siebie i konsekwentnemu działaniu znacząco podwyższamy naszą osobistą efektywność i zwiększamy poziom satysfakcji.
Do podobnych wniosków doszli brytyjscy naukowcy: Adam Nicholls, psycholog z University of Hull, Remco Polman z University of Central Lancashire, Andrew Levy z University of Leeds i Susan Backhouse z Leeds Metropolitan University. Według nich odporność psychiczna wzmacnia się pod wpływem treningu mentalnego i rozwijania aktywnych strategii radzenia sobie z problemami, takich jak: wyobrażenia umysłowe, kontrolowanie myśli, czy analiza logiczna.
W jaki sposób możemy rozwijać i wzmacniać odporność psychiczną?
Odporność psychiczna nie jest abstrakcyjnym pojęciem. W realnym życiu związana jest z konkretnymi działaniami. Siła i odporność psychiczna jest jak mięsień. Musi być wzmacniana, aby rosła i się rozwijała. Buduje się poprzez trening zmiany nawyków w myśleniu i nawyków w działaniu.
Naprawdę ważny jest trening. Nie chodzi o jednorazowy przypływ inspiracji, czy motywacji, a o systematyczne treningi, bo wtedy mamy szansę na wprowadzenie jakościowych zmian w życiu prywatnym i zawodowym.
Siłownia Mentalna – trenuj swój umysł!
Dlatego też powstała inicjatywa siłowni mentalnej. Dzięki odpowiednim treningom jesteśmy w stanie rozwinąć zdolności psychiczne. Możemy lepiej radzić sobie w sytuacjach silnie stresujących, w sytuacjach zmian oraz budować silną pewność siebie i determinację do realizacji celów.
W siłowni mentalnej pokazuję, jak konkretnie kształtować własne nawyki myślowe, emocjonalne i zachowania, by stawać się bardziej odpornym, wytrwałym, silnym psychicznie. Wszystkie te obszary podlegają zmianom i wyćwiczeniu.
Możemy wpływać na to, jak myślimy i jak działamy.
Jako trener odporności psychicznej widzę poszczególne umiejętności jako mięśnie, z których każdy można wzmacniać poprzez regularny trening. Moim zadaniem jest opracowanie planów treningowych, odpowiadających indywidualnym potrzebom i celom.
Trening siły i odporności psychicznej zaczyna się od uświadomienia sobie, jaki jest obecny stan:
- Jakie są moje przekonania, nawyki?
- Jakie emocje towarzyszą mi w trudnych sytuacjach?
- W jaki sposób działam?
Warto wykorzystać test do pomiaru odporności psychicznej, by poznać swoje silne i słabe strony oraz metody pracy z nimi.
Kolejnym krokiem jest określenie własnych obszarów rozwoju i praca nad wybranymi elementami. W oparciu o model odporności psychicznej możesz wypracować własne strategie wprowadzenia nowych, efektywnych zachowań.
Duże zmiany zaczynają się od małych kroków.
Ćwicz i zmieniaj swój mózg, a z pewnością odwdzięczy Ci się za tę przysługę 🙂
Zapraszam do zmierzenia swojej odporności psychicznej i jej wzmacniania.
Autor publikacji: Katarzyna Ujek – trener odporności psychicznej, konsultant MTQ48
Bibliografia: Rezyliencja – Rick Hanson; Odporność psychiczna. Strategie i narzędzia rozwoju – Doug Strycharczyk, Peter Clough; Mózg Buddy – Rick Hanson; Co możesz zmienić, a czego nie możesz – Martin Seligman